De Zeitgeistbeweging zet zich in voor een nieuw economisch model om onze hedendaagse ecologische-, sociale- en economische problemen op te lossen. Dit economische model heet een Natural Law/Resource Based Economy (NL/RBE). Deze pagina beschrijft enkele kerneigenschappen van dit nieuwe economische model. De onderstaande doorgestreepte onderwerpen zijn nog in ontwikkeling. De Engelse tekst is hier te vinden.
De markteconomie, in al zijn smaken zoals het kapitalisme, socialisme, communisme en alle andere 'isms' hebben de afgelopen decennia bewezen dat de theoretische voordelen ervan niet kloppen, een beperkt gunstig resultaat hebben of maatschappelijk schadelijk zijn. De kernproblemen zijn als volgt.
A) De noodzaak van oneindige groei wat in de echte wereld onmogelijk is en ecologisch schadelijk. De kern van de markteconomie is niet het intelligent beheren van de planetaire resources. Eerder het onophoudelijk uitputten en consumeren van deze resources voor "economische groei". Om de economie draaiend te houden moeten de consumenten, iedereen dus, constant consumeren, ongeacht wat de gevolgen zijn voor de natuur. Dit is het tegenovergestelde van wat duurzaamheid in de praktijk zou moeten voorstellen, zoals het strategisch behoudt en efficiënt gebruik van de planetaire resources.
B) Een systeem dat corruptie motivatie genereert. Vaak is het argument dat het competitiegedrag in de markteconomie zorgt voor een prikkel dat sociale vooruitgang mogelijk maakt. Hoewel dit deels waar is, genereert het ook een gelijkwaardige hoeveelheid motivatie voor corruptie in de vorm van geplande product veroudering, algemene misdaad, oorlogen, grootschalige financiële fraude, arbeidsexploitatie en meer. Daarom bestaat de meeste wetgeving in de context van monetaire gebaseerde misdrijven. Als gevolg zit het merendeel van de gevangenispopulatie vast wegens een monetaire-gerelateerde misdaad of een ongewelddadig drugsdelict.
C) Een industrie dat enorme hoeveelheden resources en energie verspilt. Met de huidige vorm van globalisatie is het financieel winstgevender om zowel arbeid als goederen te importeren of exporteren in plaats van lokaal te produceren. We importeren bananen uit Ecuador en waterflesjes uit Fuji, Japan. Gelijktijdig halen bedrijven uit rijke landen goedkope arbeid uit kansarme derde wereldlanden. Wanneer dit proces vanuit een breed perspectief wordt bekeken wordt zowel het winnen van resources, de assemblage en distributie van een product gedaan via meerdere landen, vaak op verschillende continenten. Dit wordt simpelweg gedaan om financiële redenen, niet vanuit een efficiënt of duurzaam perspectief, die zijn irrelevant. Deze "kosten efficiëntie" is alleen te rechtvaardigen binnen een markteconomie waarbij duurzaamheid, efficiëntie en zelfs het welzijn van de wereldgemeenschap niet als belangrijk wordt bestempeld omdat het niet loont.
In een natural law/resource based economy ligt de focus op maximale technologische efficiëntie. Het productie proces wordt niet verspreid uitgevoerd maar zo gecentraliseerd mogelijk waarbij goederen zo min mogelijk verplaatst worden. Dit bespaart een hoop energie en arbeid vergeleken met de huidige methodes. Voedsel wordt bijvoorbeeld zoveel mogelijk lokaal geteeld, gezien de flexibiliteit en productie efficiëntie zal dit voedsel vooral binnen verbouwd worden door middel van aquaponics. Het lokaal winnen, produceren en distribueren van producten vertaalt zich tot de minste arbeid- en transport inspanningen terwijl de meest strategische kwaliteit wordt nagestreefd in balans met de natuur. Met andere woorden is het een ware economie. Het woord economie is een Grieks woord dat "efficiënt huishouden" betekent en het verstandig beheren van de beschikbare resources. We kunnen er allemaal mee eens zijn dat onze hedendaagse definitie van economie ongeldig is. Een natural law/resource based economy brengt de ware definitie van economie weer terug.
D) De neiging tot gevestigde ordes. Gevestigde zakelijke of financiële ordes hebben een ingebouwde tendens om nieuwe, sociaal positieve ontwikkelingen van bloei te weerhouden als deze een marktaandeel, winst of ook wel macht verlies als gevolg hebben. Het is belangrijk om de fundamentele aard van zelfbehoud bij bijvoorbeeld een bedrijf te erkennen.
Wanneer iemand een onderneming start, mensen aanneemt, een markt creëert en winstgevend wordt, heeft dat als gevolg dat een groep mensen afhankelijk is geworden van deze onderneming. Aangezien elke persoon in die groep zijn inkomen en dus bestaan uit die onderneming haalt. Er ontstaat dan een protectionistische neiging wanneer een bepaalde (technologische) ontwikkeling deze onderneming bedreigd en dus het welzijn van deze groep. Dit is een andere definitie van competitie. Terwijl in het algemeen wordt aangenomen dat competitie in de vrije markt bestaat uit een strijd tussen twee of meer ondernemingen binnen dezelfde industrie. Wordt het vaak gemist dat ondernemingen ook strijden tegen nieuwe technologie die hun overbodig zou kunnen maken.
De olie industrie is een goed voorbeeld. In de jaren 90 verschenen de eerste praktisch bruikbare elektrische auto's al, de EV-1. Al snel kwam de olie industrie in verzet tegen deze technologische ontwikkeling. Deze kwestie werd goed uitgedrukt in de documentaire "Who Killed The Electric Car". De conclusie die getrokken kan worden is dat een gevestigde orde vaak gedwongen wordt tot het vertragen van vooruitgang om zo zijn eigen dominantie te behouden, ongeacht wat de gevolgen zijn voor de wereldgemeenschap. Het is daarom niet zo zeer een complot, het is een algemeen gedrag dat geforceerd wordt. Nieuwe technologie dat een eerdere toepassing overbodig kan maken zal worden voldaan met weerstand, tenzij er een manier is om deze transitie op een trage winstgevende wijze te verkopen. Een voorbeeld daarvan is de hybride auto. De farmaceutische industrie is ook een voorbeeld, zijn zij er echt bij gebaad om bepaalde ziektes volledig te genezen die hun industrie mogelijk maken? Dit zijn terechte vragen in de huidige vorm van economie.
In een natural law/resource based economy bestaat er geen tendens om de ontwikkeling en implementatie van nieuwe technologie tegen te gaan of te vertragen. Wanneer het voldoet aan de efficiëntie-, duurzaamheids- en veiligheidseisen dan zou men onmiddellijk overgaan tot een implementatieplan. Dit is mogelijk omdat er geen gevestigde orde en de daarbij afhankelijke mensen bedreigd wordt, er bestaat immers geen monetaire winst meer in een natural law/resource based economy om je bestaan mee te rechtvaardigen. Er zal geen zelfbehoud meer zijn ten kosten van het milieu en dus de wereldgemeenschap.
E) De neiging om zwakkere materialen/ontwerpen te gebruiken die minder lang meegaan om zo een product aan te bieden voor een concurrerende prijs. Deze eigenschap van de markteconomie krijgt weinig erkenning, maar er is een reden dat er zo'n grote service industrie is. Aangevuld met het feit dat meerdere bedrijven dezelfde producten aanbieden met slechts kleine aanpassingen die vervolgens als modieus wordt aangesmeerd aan de samenleving via reclame. Bedrijven zijn gedwongen om ontwikkel- en ontwerpkosten te drukken om het product uiteindelijk voor een zo laag mogelijke prijs aan de consument aan te bieden. Door deze remming in ontwikkeling is het product onmiddellijk alweer verouderd wanneer het op de markt verschijnt in vergelijking met wat er werkelijk technisch mogelijk is. Vaak is het materiaal ook nog eens van lage kwaliteit waardoor het product slechts enkele jaren op zijn best mee gaat. "De best mogelijke producten aanbieden voor de laagst mogelijke prijs" heeft als gevolg dat we resources onnodig misbruiken en inferieure producten produceren. Het is daarbij ook onmogelijk voor een bedrijf om producten aan te bieden die duurzaam ontworpen zijn. De consument moet immers na verloop van tijd weer een nieuwe aankoop doen om zo de winstcyclus van het bedrijf gaande te houden.
De huidige markteconomie kan simpelweg niet strategisch produceren op een duurzame wijze, dat is met de huidige economie onmogelijk. Als men wel in de huidige markteconomie strategisch zou produceren op een duurzame wijze dan zou die onderneming markteconomisch gezien zelfmoord plegen. Het term "strategisch produceren op een duurzame wijze" houd in dat de beste materialen worden gebruikt zodat het product zo lang mogelijk meegaat. Het doel is immers dat het product zo min mogelijk slijt en het product niet nogmaals gefabriceerd hoeft te worden. Ook een modulair ontwerp draagt bij aan dit concept, wanneer een onderdeel wel kapot gaat hoeft slechts dat onderdeel vervangen te worden en niet het gehele product. Dit geld ook voor ontwerp verbeteringen, ook dan hoeft niet het hele product vervangen te worden. Deze kwalificatie van strategisch ontwerp betekent dus dat producten worden gemaakt met betrekking tot de status van de planetaire resources. Met deze vergelijking in gedachte worden dus relevante attributen als basis genomen voor productie beslissingen. Zoals de snelheid waarop deze resources weer herstellen, het zou slecht zijn als we bijvoorbeeld teveel van iets gebruiken, er moet een natuurlijk balans zijn. Zo zal niet elk product gemaakt worden van titanium of grafeen omdat dat de sterkste materialen zijn, die kortzichtige aanpak zal leiden tot het uitputten van die resource. Er moet een praktisch en natuurlijk balans zijn, vandaar de term strategisch produceren op een duurzame wijze.
Dit zou niet werken in de huidige markteconomie omdat ondernemingen met elkaar moeten concurreren met lage prijzen, zolang de kwaliteit maar redelijk genoeg is. Goede materialen zijn markttechnisch duurder en worden daarom niet altijd overwogen, er wordt alleen gekeken naar de markteconomische kosten en niet de ecologische kosten. Als het product kapot gaat is het winstgevend, vanuit een markteconomie perspectief, want dan kan hetzelfde product weer worden verkocht in een relatief korte tijd. Consumenten kopen wat ze kunnen betalen en sinds iedereen op deze planeet een consument is bestaat er een constante terugkoppeling naar het maken van inferieure producten met een korte levensduur. Dit genereert letterlijk bergen aan afval wat we kunnen voorkomen als we strategisch produceren op een duurzame wijze. Alleen genereert de huidige markteconomie niet deze prikkel, juist het tegenovergestelde. In een natural law/resource based economy worden producten wel gemaakt met deze instelling, duurzaamheid en het strategisch beheren van de planetaire resources zit rechtstreeks ingebouwd in het economische model. Afval wordt zoveel mogelijk beperkt door duurzame materialen te gebruiken in een efficiënt ontwerp zoals modulaire producten die eenvoudiger uit te breiden zijn, te recyclen en te actualiseren.
F) De neiging tot monopolie (exclusieve controle over een markt) en kartel (een maatschap van ondernemingen die winstgevende prijsafspraken maken en competitie onderdrukken). Het spel dat gespeeld wordt binnen de markteconomie leid tot monopolie en kartel praktijken omdat ondernemingen geprikkeld worden om zoveel mogelijk marktaandeel en controle te bemachtigen. Als zij dit niet doen raken ze in de markteconomie hun nut kwijt. Dit wordt niet zo snel aangekaart door economische theoretici. Zij zijn onder de veronderstelling dat de competitie binnen de vrije markt leid tot welvaart, voor iedereen. Terwijl iedereen kan waarnemen dat monopolie en kartel praktijken niet slechts zeldzame afwijkingen zijn maar directe gevolgen van de markteconomie zelf. De vrije markt zelf lost deze kwesties niet op, vaak moet een regeringsorgaan te pas komen om in te grijpen.
De markteconomie is een groei-economie, elke krimp, hoe klein die ook is, wordt gezien als een slechte ontwikkeling. En terecht, als je hiernaar kijkt vanuit het perspectief van de markteconomie. Het is daarom niet verbazend dat ondernemingen zich constant willen uitbreiden en markten willen domineren. Dat is ten slotte de basis van onze economie, oneindige groei. Groei is wat de markteconomie stabiliteit geeft, ongeacht de gevolgen voor de samenleving en het milieu. Want oneindige groei is immers onmogelijk op een planeet met eindige resources. Om macht veilig te stellen worden er ook veel patenten aangevraagd, wat tegenwoordig wordt misbruikt om de competitie het moeilijk te maken om technologische ontwikkeling waar te maken. Patenten remmen onze technologische ontwikkelingen. Dit is vooral merkbaar in de smart phone industrie waarbij toestellen met afgeronde hoeken gepatenteerd zijn. Het uitbreiden van ondernemingen leid uiteindelijk tot het vormen van monopolie en kartel praktijken. Die door hoge prijsafspraken maatschappelijk schadelijk zijn en onder andere door patenten ook technologische voortgang remmen. Dit is onmogelijk te voorkomen binnen de markteconomie, het is immers het gedrag dat beloont wordt.
G) De markteconomie is deels gedreven door schaarste, hoe minder er van iets is, hoe meer geld er op de korte termijn aan verdient kan worden. Dit genereert de tendens voor ondernemingen om producten beperkt te fabriceren en resources kunstmatig laag beschikbaar te houden. Het gaat tegen het principe in van beschikbaarheid, wat bijvoorbeeld ook duidelijk in de wereld uitgedrukt wordt in de vorm van beschikbare levensmiddelen en zorg. Dit is erg problematisch, een ware economie hoort op zijn minst levensmiddelen en zorg beschikbaar te stellen voor de hele wereldgemeenschap. In samenhang met gestroomlijnde processen die deze beschikbaarheid mogelijk maken met strategisch behoud van de planetaire resources op het oog. De wereld kent meer dan een miljard mensen die langzaam sterven door ondervoeding. Dit heeft niks te maken met ons vermogen om genoeg voedsel te produceren. Het heeft eerder te maken met de noodzaak tot schaarste die de markteconomie teweeg brengt, niet dat men dit expres doet, ze doen slechts wat het systeem hen beloont door korte termijn winsten te scoren. Dit heeft nou eenmaal als resultaat dat het niet winstgevend is om iedereen van voedsel te voorzien, hoewel dit technisch wel mogelijk is.
Toegankelijkheid, efficiëntie en duurzaamheid zijn simpelweg de vijanden van markteconomische winst. De schaarste die gegenereerd wordt door de markteconomie geldt ook voor de kwaliteit van goederen. Het concept van goederen die levenslang meegaan met slechts klein onderhoud is een gruwel voor de markteconomie. Want dat zou consumptie verlagen waarbij minder banen nodig zouden zijn wat als gevolg heeft dat de markteconomische groei krimpt. Deze gegenereerde schaarste is nadelig om deze rede, daarbij draagt deze type economie ook niet bij aan het efficiënt behoud van resources, wat vaak wel geclaimd wordt.
Vaak is de stelling dat vraag en aanbod juist wel strategisch behoud van de planetaire resources motiveert. Want hoe minder er van iets is, hoe hoger de prijs dus des te minder er verbruikt wordt. Dit werkt in de praktijk anders, er is juist een prikkel om schaarste te creëren, want dat levert op de korte termijn sneller en meer winst op. We zullen waarschijnlijk binnen de markteconomie nooit door alle olie heen raken, de prijs zal na verloop van tijd zo hoog zijn dat 99% van de bevolking het niet meer kan veroorloven. De olie industrie zal op relatieve korte termijn nog profiteren van de winst, zonder rekening te houden met de gevolgen op de lange termijn. Wanneer een resource zo schaars raakt dat het markteconomisch gezien onbetaalbaar en onbruikbaar is geworden, dan moet dat niet verward worden met functionele duurzaamheid waarbij strategisch behoud van de planetaire resources centraal staan. Ware strategisch behoud komt door een directe toepassing van efficiënt planetair resource beheer waarbij rekening wordt gehouden met het hersteltempo van de natuur. Niet willekeurige beslissingen met oppervlakkige prijsrelaties waarbij resources alsnog uitgeput raken.
Tegenwoordig zien we een trend die steeds sterker wordt uitgedrukt. Door de hedendaagse evolutie van de informatietechnologie, robotica en automatisering blijkt dat menselijke arbeid minder efficiënt wordt om de vraag van de wereldbevolking te ondersteunen. Vanaf het begin van de industriële revolutie zien we een toenemende trend van technologische werkloosheid, dat is het verschijnsel waarbij de beroepsbevolking door machines wordt vervangen. Het is lastig te zeggen wat voor effect dit heeft op de lange termijn, maar één ding is zeker, steeds minder mensen zullen baanzekerheid hebben. Dit zal zich vertalen in minder consumenten en dus een rem op de groei van de markteconomie. Producten en diensten zullen goedkoper worden of zelfs gratis, terwijl de maatschappij geen koopkracht heeft om deze te veroorloven.